ორგანიზაცია „ახალგაზრდა ადვოკატები“ გაზეთ „ბანკები და ფინანსებთან“ ინტერვიუში პარლამენტში წარდგენილ კანონპროექტის განხილვის სტადიაზე საუბრობს, რომლის მიხედვითაც, სტუდენტები საშემოსავლო გადასახადისგან უნდა გათავისუფლდნენ.
- საქართველოს პარლამენტი განიხილავს „ახალგაზრდა ადვოკატების“ საკანონმდებლო წინადადებას სტუდენტების საშემოსავლო გადასახადისგან გათავისუფლების თაობაზე. მას შემდეგ, რაც კანონპროექტმა მიიღო განათლების კომიტეტის მხარდაჭერა, წინადადებამ საბოლოო მხარდაჭერისთვის საფინანსო-საბიუჯეტო კომიტეტში გადაინაცვლა. მართალია, ჩვენი წინადადება, უკვე ერთია წელია, რაც განხილვას და საბოლოო გადაწყვეტას ელოდება, მაგრამ დროში გახანგრძლივებული პროცესი წარმოადგენს ორგანიზაციის პოზიციის შედეგს. ჩვენ წერილობით მივმართეთ კომიტეტის თავმჯდომარე ირაკლი კოვზანაძეს, რომელსაც ვთხოვეთ წინადადების განხილვის სიჩქარისგან თავშეკავება, რადგანაც ორგანიზაციამ აქტიური კომუნიკაცია ჩაატარა საქართველოს მთავრობასთან, ვინაიდან კანონპროექტის მიმართ ყოფილიყო პოლიტიკური მხარდაჭერა. ამასთან, ჩვენ კანონპროექტის მეტი საზოგადოებრივი მხარდაჭერისთვის, ჩავატარეთ არაერთი საჯარო განხილვა სხვადასხვა უნივერსიტეტში. ერთია, სტუდენტების უპირობო მხარდაჭერა წარმოდგენილი იდეის მიმართ, მაგრამ მთავარი პოლიტიკური მხარდაჭერის მიღებაა, რაც წინადადებას წარდგენის ეტაპზე, არ გააჩნდა. საკითხზე კონსულტაციების ნაყოფიერად წარიმართა, მაგრამ გარკვეულმა სამთავრობო ცვლილებებმა, პრემიერის და მისი ადმინისტრაციის შეცვლამ, პროცესი ისევ დაამუხრუჭა. ორგანიზაცია, ამჟამად აქტიურად მუშაობს მთავრობის ახალ ადმინისტრაციასთან შესაბამისი კონტაქტების დამყარებაზე, რათა ახალი პრემიერისა და მისი ადმინისტრაციისთვის, წინადადება სათანადოდ იყოს წარდგენილი და შეთავაზებული. გვაქვს იმედი, რომ პრემიერ გახარიას მთავრობა რეალისტურად შეხედავს კანონპროექტის მიზნებსა და ამოცანებს, პარლამენტში საკითხის განხილვა განახლდება. ეს კიდევ უფრო მეტად მნიშვნელოვანია, როდესაც სხვა ქვეყნის გამოცდილებას, მიმდინარე წლის ივლისში პოლონეთიც შეუერთდა. როგორც ცნობილია, პოლონეთში 26 წლამდე ახალგაზრდები საშემოსავლო გადასახადისგან გაათავისუფლეს. მმართველმა პოლიტიკურმა პარტიამ, ეს გადაწყვეტილება, უმუშევრობასთან ბრძოლის მიზნით ახსნა. იგივე და ერთ-ერთი საფუძველიც, ჩვენს კანონპროექტშიც, სწორედ სტუდენტების დასაქმების პრობლემის გადაჭრაა. საკანონმდებლო წინადადების თანახმად, ცვლილება უნდა განხორციელდეს საქართველოს საგადასახადო კოდექსში. კერძოდ, საგადასახადო კოდექსის 82-ე მუხლს, რომელშიც დაზუსტებულია საშემოსავლო გადასახადით დაბეგვრისაგან გათავისუფლებულ ფიზიკურ პირთა სახეები და მეორე ნაწილს უნდა დაემატოს დ) - ქვეპუნქტი შემდეგი რედაქციით: „დ) აქტიური სტატუსის მქონე სტუდენტი, არაუმეტეს 25 წლისა, რომლის შემოსავალი კალენდარული წლის განმავლობაში არ აღემატება 6000 ლარს“. ჩვენ არ ვეთანხმებით წინადადების ირგვლივ საქართველოს ფინანსთა სამინისტროს 2018 წლის ოქტომბერში წარმოდგენილ პოზიციას, რომლის მიხედვითაც, „აღნიშნული საგადასახადო შეღავათის შემოღების შემთხვევაში, დამქირავებელ მეწარმეს (საგადასახადო აგენტს) ეძლევა შესაძლებლობა შეიმციროს სახელფასო ხარჯი, იმგვარად, რომ დაქირავებულ სტუდენტს ხელფასი არ გაუზარდოს, რის გამოც შესაძლებელია ამ შეღავათით ფაქტობრივად ვერ ისარგებლონ იმ პირებმა, ვისთვისაც ის არის დაწესებული. არასწორია შეღავათის დაწესება ასაკობრივი ნიშნით და ბუნდოვანია საგადასახადო ადმინისტრირების განხორციელების მექანიზმები. კანონპროექტის მიღება შეამცირებს საგადასახადო შემოსავლებს, რაც უარყოფით გავლენას მოახდენს ბიუჯეტის საშემოსავლო ნაწილზე. იმის გათვალისწინებით, რომ სტუდენტებზე „საქართველოს საგადასახადო კოდექსით“ უკვე დაწესებულია გარკვეული შეღავათები, კერძოდ სტიპენდია გათავისუფლებულია საშემოსავლო გადასახადისაგან, მიზანშეწონილად არ მიგვაჩნია განსახილველი პროექტით წარმოდგენილი ცვლილებების განხორციელება“ - ნათქვამია სამინისტროს წერილში, რომელიც ორგანიზაციამ მიიღო.
ჩვენ მთავრობასთან კომუნიკაციის პროცესში, სწორედ სამინისტროს პოზიციის გადახედვის იმედი გვაქვს და მიგვაჩნია, რომ სამინისტროს, რომელიც ახორციელებს გადასახედების ადმინისტრირებას, შესაძლებლობა აქვს, პირს, რომელიც დააკმაყოფილებს საკანონმდებლო წინადადებით გათვალისწინებულ მოთხოვნებს, წლის განმავლობაში, დაუქვითოს საშემოსავლო გადასახადი, ხოლო წლის ბოლოს, მას განცხადების საფუძველზე დაუბრუნდეს საშემოსავლო გადასახადის სახით დაქვითული თანხა. აღნიშნული ფინანსური მოდელი საქართველოს საგადასახადო სისტემისათვის არ არის უცნობი და ამ ფორმით, ადმინისტრირების შემთხვევაში, საკანონმდებლო წინადადების სამიზნე ჯგუფთან დაკავშირებული რისკი სრულად იქნება აღმოფხვრილი. სტიპენდიის გათავისუფლება საშემოსავლო გადასახადისაგან არ არის ორგანიზაციის მიერ პარლამენტისათვის შეთავაზებული საკანონმდებლო წინადადებით გათვალისწინებული შეღავათების საპირწონე, ვინაიდან სტიპენდიას იღებს სტუდენტთა განსაზღვრული რაოდენობა, ხოლო საკანონმდებლო წინადადება გაზიარებისა და მხარდაჭერის შემთხვევაში, საშეღავათო პირობა შეეხება ყველა სტუდენტს, რომელიც დააკმაყოფილებს შეთავაზებული ცვლილებით გათვალისწინებულ მოთხოვნებს.
ამასთან, ორგანიზაციას მიაჩნია, რომ სწორედ ასაკობრივი ნიშნით შეღავათის დაწესება წარმოადგენს კანონპროექტის მნიშვნელოვან ღირსებას, ვინაიდან თავიდან იქნეს არიდებული შეღავათით ბოროტად სარგებლობა. რაც შეეხება ბიუჯეტის საშემოსავლო ნაწილზე გავლენას, საქართველო, როგორც ევროკავშირთან ასოცირებული ქვეყანა, ამ თვალსაზრისით ევროპული ქვვეყნების პრაქტიკას უნდა ამკვიდრებდნეს, სადაც მსგავსი მოდელი წარმატებით, უფრო მეტი სიკეთისა და უფლების სასარგებლოდ გადაწყდა.
შესაბამისად, სახელმწიფომ სხვა ფუფუნების საგნებზე უნდა თქვას უარი და არა წარმოდგენილი საკანონმდებლო წინადადების განხორციელებით მიუთითოს ბიუჯეტის საშემოსავლო ნაწილის დანაკარგებზე. ჩვენი კვლევის თანახმადვე, ქვეყანაში სტატუსშეჩერებულ სტუდენტთა რაოდენობა 48 651-ს შეადგენს, რაც ცალსახად საგანგაშო მაჩვენებელია. შესაბამისად, იმედი გვაქვს, რომ მთავრობა ახალგაზრდების ინტერესებიდან გამომდინარე მიიღებს სწორ გადაწყვეტილებებს და წინადადებას მხარდაჭერა ექნება.